Kategoria wpisu

Praca na drabinie - przepisy BHP, zasady i środki ochrony

Praca na drabinie - zdjęcie główne

Drabina to użyteczne narzędzie, dzięki któremu można dostać się do trudno dostępnych miejsc. Drabiny aluminiowe to dla wielu osób także podstawowe narzędzie i wyposażenie podczas pracy. W takich wypadkach konieczne jest zastosowanie się do istniejących zasad bezpieczeństwa i higieny pracy na wysokości, w celu zapobiegania wypadkom i niebezpiecznym, zagrażającym życiu sytuacjom. W niniejszym artykule przybliżymy najważniejsze regulacje związane z pracą na drabinie.


Praca na drabinie - instrukcja BHP

Instrukcje BHP stanowią zbiory wskazówek, które pozwalają uniknąć sytuacji zagrożenia życia i zdrowia pracownika. Postępując zgodnie z nimi, minimalizujemy ryzyko wystąpienia niepożądanych zdarzeń. Wśród tego rodzaju dokumentów można wyróżnić te o charakterze ogólnym, jak i również dotyczące konkretnego stanowiska bądź zasad korzystania z określonego sprzętu lub narzędzia. W przypadku gdy przy wykonywaniu powierzonych obowiązków konieczna będzie praca na drabinie, instrukcja BHP powinna zostać sporządzona i udostępniona osobie zatrudnionej przed przystąpieniem do realizacji zadań.

Pracownik powinien przed wejściem na drabinę i przed rozpoczęciem realizacji swoich zadań na wysokości otrzymać jasną i zrozumiałą dla niego instrukcję BHP. 

Minimalne wymagania z zakresu bezpieczeństwa zostały ujęte w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 30 października 2002 roku (Dz.U. 2002 nr 191, poz. 1596 z późniejszymi zmianami). Zgodnie z ich treścią drabiny mogą być wykorzystywane jako stanowiska robocze, kiedy nie tworzy to zbędnego ryzyka, a praca ma charakter krótkotrwały. Rozwiązanie to jest dopuszczalne także wtedy, gdy nie ma innej możliwości niż użycie drabiny, a okoliczności tych przełożony nie jest w stanie zmienić.

Zgodnie z ustawą sprzęt musi mieć zapewnioną stateczność, co wiąże się z przygotowaniem podłoża, zabezpieczeniem konstrukcji oraz otoczenia. W związku z tym wykluczone jest stawianie drabiny na nierównym podłożu czy stawianie przedmiotów w punkcie wejścia i zejścia z niej. Nie można też przekraczać limitów wagowych dopuszczalnych na stopnień, które zostały wyznaczone przez producenta. 

Elementy wieloczęściowych i wysuwanych drabin nie mogą ulegać przemieszczaniu względem siebie. Ruchome komponenty drabiny w trakcie znajdowania się użytkownika na konstrukcji muszą pozostać unieruchomione.

Czego zabraniają przepisy BHP w związku z pracą na drabinie?

Zakład pracy może dodawać własne zalecenia dotyczące korzystania z drabiny przez osoby zatrudnione. Istnieją jednak ogólne zasady, których trzeba przestrzegać niezależnie od miejsca wykonywania obowiązków.

Przepisy BHP zabraniają między innymi:
noszenia ładunków utrudniających pracownikowi bezpieczne trzymanie się poręczy
stawiania drabiny na ruchomym podłożu
korzystania z drabiny bez uprzedniego zabezpieczenia drzwi i okien
stawiania drabiny w pobliżu urządzeń i maszyn, które mogą zakłócić stabilność drabiny lub spowodować porażenie prądem
korzystania z drabiny niezgodnie z jej przeznaczeniem (np. wykorzystanie jej jako rampy)
wykonywania robót malarskich na wysokości przekraczającej 4 metry przy użyciu drabiny rozstawnej
korzystania z drabiny w sposób zagrażający użytkownikowi lub osobom trzecim przebywającym w pobliżu
wykonywania robót murarskich i tynkarskich z drabin przystawnych
wychylania się podczas stania na drabinie lub tworzenia jednostronnego obciążenia konstrukcji, wchodzenia oraz schodzenia tyłem do szczebli
korzystania z drabin z pęknięciami i złamaniami oraz innych, niespełniających wymagań określonych w Normach Polskich

Czy praca na drabinie jest pracą na wysokości?

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (tj.: Dz.U. 2003 nr 169, poz. 1650) za pracę na wysokości uważa się wykonywanie zadań na poziomie znajdującym się co najmniej 1 metr nad podłożem. Warto odnotować jednak, że nie dotyczy to sytuacji, w których powierzchnia, na której przebywa dana osoba, osłonięta jest z każdej strony ścianami lub oszklonymi oknami sięgającymi co najmniej 1,5 metra wzwyż. To samo tyczy się otoczenia wyposażonego w dowolne stałe konstrukcje albo urządzenia mające chronić jednostkę przed ewentualnym upadkiem.

Wykonywanie zadań na wysokości minimum 1 metr nad podłożem to zgodnie z przepisami PRACA NA WYSOKOŚCI.

W przypadku ustalania, czy ma się do czynienia z pracą na wysokości, należy pamiętać, że podłożem, od którego rozpoczyna się pomiar, będzie zarówno podłoga, jak i ziemia (grunt).

Zobacz: Drabiny 2m, Drabiny 5-stopniowe, Drabiny 8-stopniowe

Asekuracja przy pracy na drabinie

Istnieje wiele przypadków, kiedy powinno się skorzystać z dodatkowej asekuracji podczas pracy na drabinie. W szczególności potrzeba taka pojawia się, gdy mamy do czynienia z problematycznym podłożem, które nie jest w stanie zapewnić całkowitej stabilności. Wówczas dobrym pomysłem może okazać się zastosowanie podgumowanych antypoślizgowych stopek. Z tego powodu warto przedwcześnie zaopatrzyć się w stabilizator dopasowany do konkretnego modelu drabiny lub wybrać model ze stabilizatorem. 

Niejednokrotnie konieczne będzie skorzystanie również z pomocy drugiej osoby. Nie tylko dodatkowo będzie ona zapobiegała chwianiu się konstrukcji, ale też będzie monitorowała na bieżąco stan sprzętu. Jej obecność może okazać się nieoceniona w sytuacji, gdy praca wykonywana jest w często uczęszczanym miejscu. Zmniejsza to ryzyko, że ktoś niepożądany wtargnie na miejsce wykonywania czynności, ignorując zabezpieczenia.

Ze względu na szeroką gamę różnych rodzajów drabin, asekuracja może być mniej lub bardziej konieczna także w zależności od wybranego modelu. Na przykład na wysokich jednoczęściowych drabinach przystawnych, wsparcie w postaci asekurowania drugiej osoby jest dużo bardziej wskazane i zalecane, aniżeli w przypadku klasycznej, 4-stopniowej drabiny rozkładanej. 

Na koniec nie można zapominać o odzieży roboczej i ochronnej, zwłaszcza w przypadku pracy na zewnątrz, gdzie pracownik narażony jest na zmienną aurę i różne warunki pogodowe, które mogą wpłynąć na komfort pracy, a co za tym idzie bezpieczeństwo. Poza rękawicami, butami z podeszwą antypoślizgową oraz hełmem, warto zaopatrzyć się w urządzenie samohamowne czy linkę bezpieczeństwa.

Jak prawidłowo rozstawić drabinę, aby zapewnić stabilność?

Gdy w grę wchodzi praca na drabinie, BHP wymusza na jej użytkowniku zapewnienie odpowiedniego, czyli równego podłoża, na którym należy oprzeć stopki sprzętu i ewentualne stabilizatory. Dalszy proces rozstawiania zależy od modelu.

Drabiny wyposażone w poprzeczny wspornik są prawidłowo rozłożone, kiedy jest on w pełni rozciągnięty. Nie można zapominać o wbudowanych mocowaniach blokujących – niektóre z nich należy samodzielnie ustawić, zaś w części przypadków zadziałają one automatycznie dzięki zastosowanym mechanizmom zabezpieczającym. Stabilność drabiny aluminiowej warto gruntownie sprawdzić przed wejściem na konstrukcję.

Niezależnie od wybranej drabiny, zawsze trzeba postępować według załączonych do niej instrukcji lub szukać informacji na temat jej użytkowania na stronie internetowej producenta.

Zobacz w naszej ofercie: Drabiny przystawne, Drabiny wysuwane 2-elementowe

Jak bezpiecznie wchodzić i schodzić z drabiny?

Poruszanie się po drabinie umożliwiają szczeble i poręcze. To z nimi powinny mieć kontakt stopy oraz ręce. Ważne jest powolne przemieszczanie się w górę i w dół, bez zbędnego pośpiechu. W żadnym wypadku nie należy omijać stopni lub zeskakiwać na podłoże z wysokości. Takie zachowanie może stać się przyczyną poślizgnięcia lub upadku i doprowadzić do urazu.

W tym wypadku istotna może okazać się również odzież. Nie powinna ona krępować ruchów ani zmniejszać pola widzenia użytkownika. Standardem jest także korzystanie z odpowiedniego obuwia z antypoślizgową podeszwą, wkładkami antyprzebiciowymi oraz noskami. Nie zaszkodzi też wyposażyć się w szelki bezpieczeństwa przy pracy na dużych wysokościach.

Jak utrzymać równowagę podczas pracy na drabinie?

Jeśli przed przystąpieniem do realizacji zadania zostaną przyswojone przepisy BHP, praca na drabinie nie powinna stanowić zagrożenia dla pracownika. Każdorazowo należy jednak pamiętać o podstawowych zasadach korzystania z tego rodzaju sprzętu. Kluczowe w tym aspekcie jest przede wszystkim utrzymanie równowagi podczas jego używania.

Konstrukcję należy stawiać na wyrównanej powierzchni. Przy okazji trzeba upewnić się, że nie jest ona zbyt śliska. Jeszcze przed wejściem na drabinę użytkownik musi sprawdzić jej stabilność. Kolejnym krokiem jest odpowiednie ułożenie ciała. W tym przypadku stosuje się zasadę trzech punktów kontaktu. Polega ona na tym, by nie odrywać od szczebli więcej niż jednej kończyny naraz. Innymi słowy, w danym momencie do konstrukcji powinny przylegać obie stopy i jedna ręka bądź dwie ręce i jedna stopa. W taki też sposób przebiega prawidłowe poruszanie się w górę i w dół. Metoda to pozwala zachować równowagę i zapobiec spadnięciu.

zasada trzech punktów styku - infografika

Ponadto, dla bezpieczeństwa przystawną drabinę najlepiej oprzeć tak, aby wystawała nad powierzchnię, na którą prowadzi o około 0,75 metra. Jednocześnie jej kąt nachylenia powinien oscylować pomiędzy 65° a 70°. Dzięki temu nie będzie się ona chwiać.

Upadek z drabiny w pracy - jak postępować?

Jeżeli niezbędnym elementem na danym stanowisku jest praca na drabinie, wymagania BHP będą dotyczyły nie tylko procedury użytkowania sprzętu, ale też postępowania w sytuacji, gdy dojdzie do upadku.

Po pierwsze, zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 roku (Dz.U. 2009 nr 105, poz. 870), pracownik, któremu przydarzył się wypadek, musi niezwłocznie poinformować przełożonego o zaistniałej sytuacji, o ile tylko pozwala na to jego stan (nie stracił on przytomności i może się poruszać bez pogłębiania uszczerbku na zdrowiu). Wówczas pracodawca winien zabezpieczyć miejsce, gdzie doszło do zdarzenia. Poszkodowanemu powinna być zapewniona pierwsza pomoc. Należy także wezwać służby ratownicze, aby zapobiec zwiększeniu urazu.

Do zbadania przyczyn wypadku powołuje się odpowiedni zespół. Następnie wydarzenie opisuje się w rejestrze, a pracodawca zobowiązany jest do wdrożenia środków mających zapobiegać podobnym sytuacjom w przyszłości.


Może Cię zainteresować:

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium